İntermittent Patlayıcı Bozukluk (İPB), tekrarlayan öfke patlamaları, şiddet eğilimi ve kendini veya başkalarını tehlikede bırakma eğilimi gibi belirgin özelliklerle karakterize edilen bir psikiyatrik bozukluktur. Bu bozukluk, kişinin dürtüsel ve kontrolsüz öfke nöbetleri geçirdiği bir durumu ifade eder.
İPB’nin temel özellikleri şunlar olabilir:
- Öfke Nöbetleri: İPB sahibi kişiler, ani ve şiddetli öfke patlamaları yaşarlar. Bu patlamalar, küçük bir tahrik veya stres faktörü tarafından tetiklenebilir ve orantısız bir şekilde büyüyebilir.
- Kontrol Kaybı: Bu öfke nöbetleri sırasında kişi kontrolünü kaybedebilir. Öfkelendiğinde, agresif veya şiddet eğilimli davranışlar sergileyebilir. Bu davranışlar, kendisine veya başkalarına zarar verme potansiyelini içerebilir.
- Sonradan Pişmanlık: İPB sahibi kişiler genellikle öfke patlamalarından sonra pişmanlık ve utanç duyarlar. Patlama sırasında sergiledikleri davranışların mantıksız veya aşırı olduğunu fark edebilirler.
- Tahrikle Tetiklenme: İPB nöbetleri, genellikle tahrik edici bir olay veya durumla tetiklenir. Bu tetikleyiciler kişiden kişiye değişebilir, ancak öfkeye yol açabilecek örneğin bir tartışma, eleştiri veya hayal kırıklığı olabilir.
İPB, sosyal ve iş ilişkiler üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir ve yasal sorunlara yol açabilir. Bu nedenle tedavi gerekebilir. Tedavi genellikle bilişsel davranış terapisi (BDT) gibi psikoterapötik yaklaşımları içerir. BDT, kişinin öfke kontrolünü geliştirmesine, tetikleyicileri tanımasına ve daha sağlıklı tepkiler geliştirmesine yardımcı olabilir. Bazen ilaçlar da (örneğin antidepresanlar veya duygudurum dengeleyicileri) kullanılabilir, ancak tedavi kişiden kişiye değişebilir. İPB’ye sahip olduğunu düşünen bir kişi, bir psikiyatrist veya psikoterapistle iletişime geçmelidir.