Bağımlı Kişilik Bozukluğu (BKB), kişilik bozukluklarından biri olarak kabul edilen bir psikiyatrik bozukluktur. Bu bozukluğa sahip bireyler, aşırı bir bağımlılık, düşük özsaygı ve karar verme güçlükleri yaşarlar. Bağımlı kişilik bozukluğu, DSM-5 (Amerikan Psikiyatri Birliği’nin Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) tarafından tanımlanmıştır.
Bağımlı kişilik bozukluğuna sahip kişiler, aşağıdaki özellikleri sergileyebilirler:
- Aşırı Bağımlılık: BKB’ye sahip bireyler, başkalarına aşırı bir şekilde bağımlı olabilirler. Bu, bir başkasının sürekli rehberlik ve korumasına ihtiyaç duyma eğiliminde olmaları anlamına gelebilir. Kendi kararlarını verme veya sorumluluk alma konusunda zorluk yaşayabilirler.
- Düşük Özsaygı: BKB’ye sahip kişiler, kendilerine güvensizlik hissi taşıyabilirler ve sıklıkla başkalarının onayını veya beğenisini kazanmaya çalışırlar. Kendi yeteneklerine ve değerlerine olan güvensizlik, düşük özsaygıya yol açabilir.
- Karar Vermekte Güçlük: Bu kişiler, kendi başlarına karar verme konusunda güçlük yaşarlar ve genellikle başkalarının onayını veya direktiflerini beklerler. Kendi düşünce ve tercihlerini ifade etmekte zorluk çekebilirler.
- Reddedilme Korkusu: Bağımlı kişilik bozukluğu olan bireyler, başkalarının reddetmesinden veya terk etmesinden büyük korku duyabilirler. Bu nedenle, ilişkilerde sık sık rahatsızlık yaşayabilirler.
- İstemeyen Durumları Kabul Etme: Bu kişiler, kendilerini rahatsız eden veya mutsuz eden durumları tolere etmeye eğilimlidirler. Kendi ihtiyaçlarından feragat etme eğiliminde olabilirler.
- Başkalarına Uyumu Aşırı Öneme Alma: BKB’ye sahip bireyler, başkalarının ihtiyaçlarına aşırı derecede odaklanabilirler ve kendi ihtiyaçlarını ihmal edebilirler.
Bağımlı Kişilik Bozukluğu genellikle kişinin işlevselliğini olumsuz etkileyebilir, özellikle de kişinin bağımlılık ilişkileri sağlıklı olmayan kişilerle sürdürdüğü durumlarda. Tedavi genellikle psikoterapi (terapi) ile yapılır. Bireye, bağımlılık ilişkilerini tanıma, bağımlılık eğilimlerini azaltma ve özsaygıyı artırma konularında yardımcı olunur. Terapi, bireyin daha bağımsız ve özgüvenli bir şekilde yaşamını sürdürmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle, BKB tanısı alan kişilerin uzman bir sağlık profesyoneli ile çalışması önemlidir.