DSM-5 Histriyonik Kişilik Bozukluğu Tanı Ölçütleri
Histriyonik Kişilik Bozukluğu, aşağıdaki tanı ölçütlerine sahip bir kişilik bozukluğu türüdür:
- Aşırı Duygusallık ve Dikkat Çekme Arayışı: En az beş tanı ölçütünün varlığıyla karakterize edilen, erken erişkinlikte ortaya çıkan ve birçok bağlamda kendisini gösteren aşırı duygusallık ve dikkat çekme arayışı örüntüsü.
- İlgi Eksikliği Rahatsızlığı: İlgi odağı olmadığı durumlarda rahatsız olurlar.
- Cinsel Açıdan Baştan Çıkarıcı Davranışlar: Diğer insanlarla etkileşim esnasında uygunsuz bir biçimde cinsel açıdan baştan çıkarıcı veya kışkırtıcı davranışlar sergilerler.
- Sığ Duygu İfadesi: Hızla değişen ve sığ bir duygu ifadesi sergilerler.
- Fiziksel Görünüm Odaklılık: İlgiyi kendi üzerlerine çekmek için sürekli olarak fiziksel görünümlerini kullanırlar.
- Başkalarını Etkileme Yönelik Konuşma: Konuşma biçimleri aşırı bir biçimde başkalarını etkilemeye yönelik ayrıntıdan yoksundur.
- Gösteriş ve Teatralite: Gösteriş yapar, teatraldirler ve abartılı duygu ifadeleri vardır.
- Telkine Yakınlık: Telkine yakındırlar (örneğin, başka bireyler ya da durumlar tarafından kolaylıkla etkilenebilirler).
- Gerçeklikten Sapma: Aslında olduklarından daha yakın bir ilişki içerisinde olduklarını düşünürler.
Histriyonik kişilik bozukluğu olan bireyler aşırı derecede dikkat ve ilgi çekme eğilimindedirler. Düşünce ve duygularını abartma eğilimindedirler ve her şeyi gerçekte olduğundan daha önemliymiş gibi gösterirler. Dikkat odağı olmadıkları veya onay ya da övgü almadıkları zaman öfke patlamaları yaşar, ağlarlar ya da çevresindekileri suçlarlar.
Her iki cinsiyette de baştan çıkarıcı davranış sık görülür. Hastaların diğer insanlarla ilgili cinsel fantezileri sık görülür ancak bu fantezileri eyleme dökmekte tutarsızlık gösterirler ve cinsel yönden saldırgan olmaktan ziyade cilveli veya flörtöz davranabilirler.
Histriyonik kişilik bozukluğu olan bireylerde psikoseksüel işlev bozukluğu görülebilir; kadınlarda anorgazmi, erkeklerde impotans olabilir. Ayrıca, bu kişilerin güvence alma ihtiyaçları sonu gelmez. İlgili oldukları cinsiyete çekici görünmek için cinsel çekiciliklerini abartabilirler, ancak ilişkileri genellikle yüzeysel olurken, aynı zamanda kibirli, bencil ve yanardöner olabilirler.
Histriyonik kişilik bozukluğu olan hastaların esas savunmaları bastırma ve disosiyasyon şeklindedir. Bu nedenle, bu hastalar gerçek duygularının farkında değildirler ve güdülerini açıklayamazlar. Stres altında gerçeği değerlendirme yetileri kolayca bozulabilir.