Travmatik Stres Bozukluğu (TSB), kişinin travmatik bir olayın ardından uzun süreli ve şiddetli stres yaşadığı bir psikiyatrik bozukluktur. Bu olaylar, kişiye ciddi tehlike, travma veya ciddi zarar verme tehdidi oluşturabileceği gibi, izleyicinin yaşadığı olaya tanık olması veya bu tür olaylara sürekli olarak maruz kalması da TSB’ye neden olabilir.
Travmatik Stres Bozukluğu semptomları genellikle aylarca hatta yıllarca devam edebilir ve kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve ilişkilerini ciddi şekilde etkileyebilir. TSB semptomları şunları içerebilir:
- İzlem: Kişi, travmatik olayı tekrar tekrar düşünür ve hatırlar. Bu izlemeler rüyalarda, kabuslarda veya gündüz düşüncelerinde kendini gösterebilir.
- Kaçınma: Kişi, travmatik olaya ilişkin hatırlatıcıları ve durumları kaçınma eğilimindedir. Bu kaçınma, kişinin olayı hatırlamasını veya olaya maruz kalma riskini en aza indirmesini amaçlar.
- Fiziksel ve Duygusal Tepkiler: TSB semptomları, vücutta artan gerilim, uykusuzluk, irritabilite (kolayca sinirlenme), konsantrasyon zorlukları, aşırı tetikte olma ve korku içerebilir.
- Duygusal Zorluklar: Kişi, travmatik olayın neden olduğu yoğun duygusal acı, öfke, utanç, suçluluk veya duyarsızlık yaşayabilir.
Travmatik Stres Bozukluğu genellikle şiddetli bir travmatik olayın sonucunda gelişir. Bu olaylar arasında cinsel saldırı, fiziksel saldırı, savaş, kazalar, doğal afetler veya şiddetli bir kayıp yer alabilir. Travma sonrası stres bozukluğu, travmatik olayın kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini ciddi şekilde etkilediği durumlarda daha olasıdır.
Travmatik Stres Bozukluğu tedavisi, psikoterapi (terapi) ve ilaç tedavisi dahil olmak üzere çeşitli yöntemler içerebilir. Kognitif-davranışçı terapi (KDT), TSB semptomları ile başa çıkmada etkili bir terapi türüdür. İlaçlar, semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir, ancak genellikle psikoterapi ile birlikte kullanılırlar.
TSB’nin tedavi edilmesi önemlidir, çünkü tedavi ile semptomların azaltılması ve kişinin yaşam kalitesinin iyileştirilmesi mümkün olabilir. Erken tanı ve tedavi, bu bozukluğun etkilerini hafifletebilir ve kişinin iyileşme sürecini hızlandırabilir.